Në prag të 1 majit Ditës së Punëtorëve, në Ferizaj u organizua një tryezë diskutimi me temën “Gjendja e punësimit në komunën e Ferizajt”.
Në këtë tryezë që u organizua nga “Nisja, Zhvilllohu” në bashkëpunim me ”Caritas Kosova”, u prezantua edhe një hulumtim mbi tregun e punës në Ferizaj.
Artiola Kajtazi nga ”Nisja, Zhvillohu” tregon se nga hulumtimi kanë kuptuar se sektori i ndërtimtarisë ka më së shumti nevojë për punëtorë.
“Kemi parë sfida kryesisht të grave në tregun e punës. Disa diskriminime që atyre iu bëhen për shkak të moshës dhe gjinisë, mirëpo kemi kuptu edhe disa nevoja të tregut të punës që ndoshta nuk kanë qenë të qarta më herët, çka kërkohet më tepër në Ferizaj“, tha ajo.
Kurse, Florina Ujupi nga ”Nisja, Zhvillohu”, thotë se hulumtimi u bë përmes fokus-grupeve me institucionet lokale dhe me bizneset ferizajase.
Ujupi thotë se në Ferizaj në sektorët ku ka më shumë kërkesë për punëtorë, tregu i punës është i mangët, për dallim nga sektorët ku ka më pak kërkesë për punëtorë.
“Të drejtat e punëtorit së pari nuk respektohen në kuptimin e pagesës së tatimeve dhe kontributeve pensionale. Nga fokus grupi na ka dalë një e dhënë që pasi tregu i punës është i stërmbushur, punëtorët pranojnë me punu me çfarëdo kushte, pa kontrata, pavarësisht edhe nëse paga është ajo e duhura gjithmonë lajmërohet vetëm paga minimale prej 170 euro. Shumica e punëtorëve edhe nuk janë në dijeni për të drejtat e tyre. Gjithmonë gjërat po mbesin në ajër. Edhe nëse shkon në inspektorat e sheh që ankesa për këtë pjesë nuk ka“, theksoi Florina Ujupi.
Nga ky hulumtim ka dalë se pagesa e Trustit ka më së shumti mungesa tek gratë ku vetëm 2 për qind të tyre u janë paguar kontributet.
Teksa femrat po ashtu diskriminohen edhe në punësim, meshkujt janë rreth 70% më të punësuar.
Shkumbin Arifi, koordinator i ”Caritas Kosova” tregon se kjo organizatë po tenton t’i aftësojë të rinjtë dhe gratë që të jenë konkurrentë në tregun e punës.
Arifi shtoi se ka disbalancë mes ofertës dhe kërkesës në tregun e punës, ku Ferizaj ka nevojë për profilet teknike dhe profesionistë, kurse të rinjtë drejtohen në profile shoqërore dhe ekonomike.
“Kemi fillu një fushatë avokimi verës për me i inkuraju të rinjtë me shku në shkolla profesionale. Kemi pas edhe postera e kemi zhvillu edhe takime, por pandemia na i pamundësoi takimet në shkolla. Shumica e të rinjve në klasën e nëntë nuk e dinë se çka ofron shkolla profesionale e Ferizajt. Unë kisha rekomandu shumë që shkollat profesionale para regjistrimit me ba një fushatë vetëdijësimi në shkollat e Ferizajt lidhur me ofertën që e kanë”, tha Shkumbin Arifi.
Ndërsa, pronari i ”Plus Market”-it në Ferizaj Sylejman Neziri, thotë se të drejtat e punëtorëve në Kosovë po shkelen dhe se pagat në përgjithësi janë të ulëta.
“Shoqëria civile dhe të gjithë punëtorët duhen të çohen në këmbë kundër qeverisë e cila që 20 vjet ka punu vetëm për vete e jo për punëtorët. Tash kur u ba shpërndarja kompanitë e mëdha përfituan miliona euro, kurse ato të voglat asnjë cent nuk e morën. Edhe punëtorët tanë janë të zhgënjyer, janë të rënduar nga pandemia. Unë edhe me dashtë si bashkëpronar i ”Plus Market”-it dhe i Fabrikës së Veglave nuk kam mundësi me ua rritë punëtorëve rrogën. Nuk e kisha lënë as një punëtor nën 500 euro, por nuk ka”, tha Neziri.
Hulumtimi “A ka edhe një punë për mua?”, tregon se gjatë vitit 2020 u bë një rritje artificiale e punëkërkuesëve në Zyrën e Punësimit prej 40 fish më shumë se në vitin 2019, për shkak të pandemisë dhe pakove të rimëkëmbjes.